DR. ĐORĐE POPOVIĆ, GENERALNI DIREKTOR RUDNIKA I TERMOELEKTRANE UGLJEVIK

intervju-dr-dorde-popovic-direktor-rudnika-i-termoelektrane-ugljevik

DR. ĐORĐE POPOVIĆ, GENERALNI DIREKTOR RUDNIKA I TERMOELEKTRANE UGLJEVIK

GARANT SMO STABILNOSTI ELEKTROENERGENSKOG SEKTORA

Tekst Rašid Hakić
Fotografije RITE Ugljevik
Saradnica na pripremi materijala Svetlana Simanić

Obezbjeđujući trećinu električne energije elektro-energetskom sistemu Republike Srpske Rudnik i Termoelektrana u Ugljeviku na najbolji način potvrđuju postignuti značaj.
Sa impozantnim brojem uposlenih, o čijoj stručnosti i iskustvu govore rezultati koje ostvaruju, u znatoj mjeri utiče na privredni razvoj Ugljevika, susjednih općina i šire regije. Na čelu menadžmenta je Đorđe Popović, doktor tehničkih nauka, koji je povjerenje Nadzornog odbora za ovu poziciju dobio u maja ove godine.

TEMELJ OPĆEDRUŠTVENOG RAZVOJA

BH BUSINESS MAGAZINE:
Gospodine Popović, prije elaboriranja altuelnih pitanja poslovanja, predstavite nam, u najkraćem, privredni subjekt na čijem ste čelu.

Dr. Đ. POPOVIĆ:
Ekspoatacija uglja u Bogutovom Selu, odnosno Ugljeviku počela je prije 117. godina.
Kroz dugogodišnji razvoj Rudnika vršna je ekspoatacija koja je kasnije komercijalno distribuisana da bi 1985, godine u Ugljeviku počela sa radom Termoelektrana i od tada Rudnik u najvećem dijelu proizvodi ugalj za potrebe Termoelektrane.
I dalje postoji određena količina koja se plasira na tržište, ali je značajno manja u odnosu na onu koja se eksploatiše za potrebe proizvodnje električne energija.

BH BUSINESS MAGAZINE;
Šta su osnovne karakteristike uglja ?

Dr. Đ.POPOVIĆ:
Osnovne karakteristike uglja sa površinskog kopa Bogutovo Selo jesu relativno visoka kalorična moć i visok sadržaj sumpora.
Ovaj prvi parametar je od značaja u eksploataciji, kako za potrebe zagrijavanja tako i za potrebe proizvodnje električne energije. Drugi parametar značajno usložnjava poziciju sistema zbog toga što velike količine supor dioksida u uglju dalje generišu u velike količine sumor dioksida u dimnim gasovima, a samim tim i zagađenje, odnoso štetne uticaje po okolinu.

BH BUSINESS MAGAZINE:
Kolike su procijenjene zalihe uglja i kolika količina se eksploatiše na godišnjem nivou?

Dr. Đ. POPOVIĆ:
Godišnja eksloatacija se kreće od 1,7 do dva miliona tona uglja, a što se tiče procjene preostalih zaliha, prema dokumentu kojima raspolažemo je oko pedeset miliona tona i to treba uzeti sa rezervom, jer se radi o nečemu što se uvijek može istraživati, pri čemu se može doći do drugačijih pokazatelja.

BH BUSINESS MAGAZINE:
Kolika je instalisana snaga Termoelektrane i godišnja projektovana proizvodnje električne energije?

Dr. Đ. POPOVIĆ:
Projektivana snaga je 300 megavata, a godišnja proizvodnja je 1600 gigawat časova.
Mi u kontinuitetu uspijevamo da proizvedemo više od godišnjih planova, a potvrda toga je da smo prošle godine ostvarili 1765 gigawat časova, Ovogodišnji plan je 1747 mjernih jedinica i uvjeren sam da će biti premašen.

POŠTIVANJE EVROPSKIH EKOLOŠKIH DIREKTIVA

BH BUSINESS MAGAZINE:
Koje investicione projekte izdvajate kao posebne kada je u pitanju ulaganje u opremu, mehanizaciju i postrojenja?
Dr. Đ. POPOVIĆ:
Zaposleni u preduzeću svih proteklih godina radili su na njegovom jačanju, kroz investiciona ulaganja u rudarsku opremu na Rudniku kao i u rekonstrukciju, zamjenu i modernizaciju pojedinih postrojenja u Termolektrani. U posljednjih nekoliko godina uložena su značajna sredstva kako rad ovog proizvodnog kapaciteta ne bi došao u pitanje.
Izvršena je rekonstrukcija kotlovskog postrojenja 2010. godine što je podrazumijavalo ugradnju novog membranskog vodenog ekonomajzera, zamjenu ventilatora hladnog gasa, ugradnju novog sistema čišćenja ogrevnih površina ložišnog prostora, te ugradnju sistema za praćenje položaja plamena u kotlu, čime je ostvareno prosječno povećanje snage bloka i povećanje raspoložive snage na projektovanu od 300 MW.
Rekonstruisana su 6 kV i 0,4 kV postrojenja za vlastito napajanje Termoelektane i rekonstrukcija rashladnog tornja.
U toku remonta 2013. godine izvršena je automatizacija rada bloka, uvođenjem sistema za upravljanje i monitoring rada istog. Na ovaj način postignuta je optimizacija radnih parametra, kao i smanjenje uticaja subjektivnog faktora u upravljanju režimom rada.
Izvršena je i rekonstrukcija pobude generatora, a u godišnjem remontu 2015. godine obavljena je rekonstrukcija hlađenja transformatora pobude generatora i već u prvim narednim mjesecima eksploatacije pokazala je svoju opradvanost i pouzdanost. Potpisivanjem ugovora ove godine krenulo se u realizaciju dva velika ekološka projekta čijom realizacijom rad TE Ugljevik postaje neupitan. Izrazito dinamična evropska kretanja u zaštiti životne sredine bila su zamajac za konačno finaliziranje ideje o ZP RiTE Uglјevik, kao ekološki i društveno odgovornoj kompaniji, pogotovo što je postojala opasnost zaustavlјanja rada i prije isteka radnog vijeka.
Postupak odsumporavanja dimnih gasova, poznat kao ODG, u Rudniku i Termoelektrani Uglјevik postao je neminovnost, tako da su nakon obezbjeđivanja sredstava iz kredita japanske vlade pokrenute aktivnosti za realizaciju ovog projekta.
Ugovor je potpisan sa, na javnom nadmetanju izabranim izvođačem, Konzorcijumom Mitsubishi Hitachi Power Systems, Ltd. i Mitsubishi Hitachi Power Systems Europe GmbH i Rudis d.o.o. Trbovlјe, pri čemu je kompanija Mitsubishi Hitachi Power Systems, Ltd. vodeći partner u konzorcijumu sa sjedištem u Yokohami, Japan. Realizacijom Projekta izgradnje sistema odsumporavanja dimnih gasova u Termoelektrani Uglјevik, ispunjavaju se emisioni zahtjevi graničnih vrijednosti emisija SO2, proistekli iz evropskih Direktiva i Nacionalnog plana za redukciju emisija, kojim se Bosna i Hercegovina obavezala prema Sekretarijatu za energiju Evropske unije.
Da nismo potpisali ugovor o ODG-u, bili bismo u situaciji da radimo još nekoliko godina i da nakon toga zatvorimo postrojenje.
Sa rekonstrukcijom elektrofiltera 2017. godine i izgradnjom sistema za odsumporavanje nestaju svi razlozi koji su prijetili prestankom rada Termoelektrane, kako zbog obaveza iz Ugovora o energetskoj zajednici, tako i zbog obaveza proisteklih iz važećih zakona Republike Srpske. Osim toga, značaj njegove realizacije je ogroman za Republiku Srpsku i BiH, u pogledu zaštite zdravlјa stanovništva, kao i stabilnosti energetskog sektora.
Realizacija projekta se završava nakon probnog rada postrojenja za ODG i njegovog tehničkog prijema, trideset pet mjeseci od početka važenja Ugovora sa izabranim Izvođačem. Prema sadašnjoj dinamici aktivnosti, početak rada ODG postrojenja bi se mogao očekivati početkom 2019. godine. Vrijednost ovog projekta je oko 80 miliona eura. U septembru ove godine potpisan je „Ugovor za rekonstrukciju elektrofilterskog postrojenja“ sa na javnom nadmetanju izabranim izvođačem „ZVVZ- EVEN ENGINEERING“ A.S.Milevsko, Češka Republika i „ZK-TERMOCHEM“s.r.o Prag, Češka Republika. Značaj potpisivanja ovog ugovora je ogroman s obzirom da elektrofiltersko postrojenje nije mijenjano od izgradnje Termoelektrane i da više ne zadovoljava ni tadašnje projektovane vrijednosti emisije čvrstih čestica od 150mg/Nm3 na izlazu iz dimnjaka. Rekonstrukcijom elektrofilterskog postrojenja i izgradnjom sistema za odsumporavanje emisija čvrstih čestica- prašine biće svedena na standarde koji su propisani evropskim ekološkim direktivama, a energija koju će proizvoditi Termoelektrana Ugljevik biće čista. Vrijednost ovog projekta je oko 19 miliona konvertibilnih maraka. Zahvaljujući svemu navedenom kao i zalaganju radnika u Termoelektrani proizvodnja je podignutra na viši nivo tako da se posljednjih godina ostvaruje rekordi u proizvodnji.
S pravom možemo reći da je naš Rudnik jedan od najopremljenijih u regionu, a potvrda toga je kontinuirana nabavka bagera, dampera, buldozera, utovarivača, grejdera i turnodozera. Ova mehanizacija predstavlja posljednju riječ tehnike za ovakve tipove rudnika, a velika sredstva se ulažu i u eksproprijaciju. Sve to, uz izuzetno stručnu radnu snagu raznih kvalifikacija i nivoa obrazovanja, garantuje pouzdanu proizvodnju u narednim godinama.

VELIKI BROJ INVALIDA RADA

BH BUSINESS MAGAZINE:
Koliko je radnika angažovano u Rudniku i Termoelektrani i kakva je njihova kadrovska struktura?

Dr. Đ. POPOVIĆ:
Trenutno su zaposlena 1862 radnika, sa kvalifikacionom strukturom VSS 214,VŠ 28, SSS 514, VKV 322, KV 647, PK 24 i NK 100.
Treba napomenuti da u RiTE Ugljevik radi i šest doktora nauka.
Jedan od problema ovog preduzeća je veliki broj radnika koji imaju profesionalna oboljenja u statusu invalida rada. Teški uslovi rada u ranijem periodu doprinijeli su da određen broj radnika postane invalid rada sa smanjenom radnom sposobnošću, ali zabrinjava činjenica da se sve veći broj mladih ljudi, koji su nedavno zasnovali radni odnos u ovom preduzeću, proglašava invalidima. S tim u vezi treba preduzeti određene sistemske mjere kako bi se destimulisao ovaj proces. Trenutno u preduzeću ima čak 287 invalida rada.

BH BUSINESS MAGAZINE:
Koje aktivnosti realizujete po pitanju revitalizacije devastitanih površina Rudnika?

Dr. Đ. POPOVIĆ:
Radovi na rekultivaciji degradiranih površina površinskog kopa „Bogutovo Selo“ Ugljevik započeli su 1990. godine, odnosno čim su se za to stvorili uslovi. Dovođenjem najnižih etaža Velikog zapadnog odlagališta i Sjevernog odlagališta u završno stanje, krenule su aktivnosti na rekultivaciji istih.
U periodu od 1990. do 1992. godine izvršena je rekultivacija na završnim etažama Velikog zapadnog odlagališta i Sjevernog odlagališta na površini od 17 hektara. Uslijed ratnih dešavanjima na ovim prostorima, aktivnosti na rekultivaciji su prekinute, da bi ponovo bile aktivirane 2006. godine, i od tada do danas traju u kontinuitetu. U periodu od 2006. do 2016. godine izvršena je rekultivacija na površini od oko 198 hektara, na završnim kosinama Velikog zapadnog odlagališta i Sjevernog odlagališta, gdje je zasađeno 620 281 šumskih sadnica.

BH BUSINESS MAGAZINE:
Koji standardi kvaliteta su implementirani i sa kakvim efektima u poslovnom ciklusu?

Dr. Đ. POPOVIĆ:
Mješoviti Holding »Elektroprivreda Republike Srpske«-Matično preduzeće A.D.Trebinje Zavisno preduzeće »Rudnik i Termoelektrana Uglјevik« A. D. Uglјevik je od strane TUV Turingen Jena, 12. decembra 2012. godine sertifikovalo je sistem menadžmenta kvalitetom QMS, u skladu sa zahtjevima standarda ISO 9001 : 2008, sertifikovalo sistem upravlјanja zaštitom životne sredine EMS, u skladu sa zahtjevima standarda ISO 14001 : 2004 i sistem upravlјanja zaštitom zdravlјa i bezbjednošću na radu prema zahtjevima standarda OOHSAS 18001:2007, čime su uspješno okončane aktivnosti na uvođenju ovih sistema u ZP “Rudnik i Termoelektrana Uglјevik«.
Sada u okviru svog integrisanog sistema menadžmenta poseduje tri sistema menadžmenta, što je potvrđeno i dobijenim sertifikatima za standarde ISO 9001:2008, ISO 14001:2004 i OHSAS 18001:2007. Od strane TUV Turingen Jena, u 2015. godini izvršena je uspješno prva resertifikacija nakon trogodišnje primjene ovih standarda. Time se uspješno nastavlјa sa aktivnostima na primjeni i unapređenju sistema menadžmenta kvalitetom, kao i na njegovoj integraciji sa ostalim standardima u okviru integrisanog sistema menadžmenta IMS u ZP »Rudnik i Termoelektrana Uglјevik«. Zahvalјujući QMS-u, odnosno ISO 9001:2008 u svakom trenutku ima se uvid nad svim procesima i aktivnostima u preduzeću, počev od proizvodnje električne energije, priprema, održavanje postrojenja i uređaja, projektovanja, nabavke, prodaje, i distribucije, pa preko procesa obuke osoblјa, razvoja novih ideja i usluga, a sve to kroz procedure, uputstva i zapise, odnosno obrasce koji se popunjavaju i koji doprinose povećanju svijesti o kvalitetu kod svih zaposlenih. Implementirani QMS spušta odgovornost za realizaciju aktivnosti od uprave preduzeća ka neposrednim izvršiocima, tako da u hijerarhijskom lancu svaka karika nosi svoj dio odgovornosti za dio procesa koje izvršava.
Svi su uklјučeni u kreiranje i pružanje proizvoda i usluge ali isto tako i u raspodjelu odgovornosti. Odgovornost za kvalitetno obavlјanje posla ne leži samo na rukovodstvu preduzeća. Svi u njoj da učestvuju shodno svom položaju i učešću u procesima. Na ovaj način se dobija efikasna i efektivna organizacija koja funkcioniše kao dobro uhodani mehanizam, sa identifikovanim međuprocesnim vezama.
ISO 14001:2004 omogućio je sprovođenje odgovarajućih cilјeva i politika u preduzeću kako bi se efektivno i efikasno upravlјala svim rizicima značajnih sa ekoloških aspekata životne sredine. Identifikovani su ekološki aspekti uticaja preduzeća na okolinu, koji proizlaze iz realizacije proizvoda i to proizvodnja električne energije, proizvodnja uglјa, odlaganje šlјake i pepela kao i drugih usluga, a u smislu utvrđivanja uticaja tih aspekata na životnu sredinu. Preduzeće se obavezalo na zakonske i druge zahtjeve od strane šire zajednice na koje se preduzeće obavezalo. Utvrđeni su prioriteti i postavlјeni odgovarajući opšti i pojedinačni cilјevi od kojih i rekonstrukcija elektro filtera, odsumporavanje dimnih gasova, prečišćavanje odpadnih voda i ostalo. Preduzeće kontinuirano pobolјšava svoj EMS kroz procese planiranja, upravlјanja, kontrole, definisanje preventivnih i korektivnih mjera i sprovođenje internih i eksternih ocjenjivanja, odnosno audita OHSAS 18001.
Ovaj standard bavi se pitanjima efektivnog i efikasnog upravlјanja svim rizicima po zdravlјe i bezbjednost zaposlenih u preduzeću, promiviše bezbjednu i zdravu radnu sredinu, upravlјaju rizicima po zdravlјe i bezbjednost zaposlenih, uklanjajući ih ili smanjujući na prihvatlјiv nivo.
Uzimanjem aktivnog učešća u prevenciji i zaštiti zdravlјa zaposlenih, preduzeće takođe daje aktivan doprinos unapređenju zdravlјa šire društvene zajednice, kroz podsticanje svijesti o njegovom značaju, preventivnih ljekarskih pregleda, donacijama zdravstvenim fondovima i organizacijama, podršci raznim akcijama kao što je davanje krvi, čime preduzeće najefikasnije doprinosi podizanju svog imidža.
U narednom periodu nastaviće se sa aktivnostima na pobolјšanju integrisanog sistema menadžmenta i njegovom dalјem razvoju kao i prelasku na ISO 9001 : 2015,i ISO 14001:2015. Njihova je implementacija jedan od prioritetnih cilјeva i obaveza do septembra 2018. godine.

JOŠ JEDNA USPJEŠNA POSLOVNA GODINA

BH BUSINESS MAGAZINE: Na kojem nivo realizacije su planske aktivnosti u tekućoj godini?

Dr. Đ. POPOVIĆ: Nivo uspješnosti moći ćemo cijeniti nakon završetka ove kalendarske godine kao pozitivan.
Realizovani su svi zacrtani zadaci. Ekspoatacija uglja i eproizvodnja električne energije odvija se planiranom dinamikom. Sve ukazuje na to na ćemo uraditi više zacrtanih proizvodnih planova, a kada je u pitanju ekonomsko-finansijski dio ostvarili smo značajne uštede što je vidljivo kroz parametre poslovanja i smatram da će to doprinijeti da na kraju imamo i pozitivan finansijski izvještaj, uz sve ono što smo postigli na održavanju pogonske spremnosti Rudnika i Termoelektrane.
Bitno je naglasiti i to da smo uspjeli da u prethodnom periodu sve materijalno-finansijske obaveze koje su pred nas postavljene uredno izvršavamo i da uđemo u projekte koji su kapitalni, od kojih i projekat instalacije elektro filtera i da uđemo u projekat odsumporavanja dimnih gasova, po čemu smo prvi u regionu. Radi se o kapitalim projektima koji treba da omoguće dugoročnu perspektivu za ovaj privredni koletiv i projektima koji će imati značajnog odraza u ništa manje važnom segmentu ekologije, kojoj, na žalost, često ne pridajemo dovoljno značaja. Ali realizacijom ovih projekata trebali bi da proizvodimo čestu energiju, prihvatljivu na zahtjevom tržištu EU i da budemo neko na koga će se i drugi u regionu morati ugledati.

KAPITALNI REMONT

BH BUSINESS MAGAZINE: Koje planske aktivnosti su definisane kao težišne u narednom periodu?

Dr. Đ. POPOVIĆ:
To su, prije svega, zadržavanje i podizanje nivoa pogonske spremnosti.
Za narednu godinu planiran je kapitalni remont Termoelektrane gdje smo predvidjeli značajne zahvate investicionog karaktera, koji bi trebali da doprinesu ekonomičnije povećanju proizvodnje.
To podrazumijeva zamjenu međupregrijača što će poboljšati izlazne performanse i druge zahvate koji će tokom kapitalnog remonta na vitalnim sklopovima biti izvršeni na Termoelektrani.
Određene investicije planiramo i na Rudniku, te da sljedeće godine elektro-filtersko postrojenje bude u funkciji i da radovi na osumpravanju budu realizovani shodno termin planu, obzirom da se radi o trogodišnjem projektu.
Sva navedeno potvrđuje da su nam planovi ambiciozni, ali i realni i ostvarivi, koji će da doprinesu ekonomičnosti i povećanju proizvodnje.

 

BIOGRAFIJA

Đorđe Popović, doktor tehničkih nauka, rođen je u Tuzli 1970. godine.
Osnovnu školu je završio u Priboju, opština Lopare ,a srednju u Mašinsko-saobraćajnom centru u Tuzli 1988. godine. Na Fakultetu tehničkih nauka u Novom Sadu je diplomirao 1995.godine i stekao zvanje diplomiranog saobraćajnog inžinjera, a na istom fakultetu je 2006. godine stekao akademsko zvanje diplomiranog inžinjera saobraćaja-master.
Na Saobraćajnom fakultetu u Doboju magistrirao je 2011. godine, a 2015. godine je na tom fakultetu doktorirao i stekao zvanje doktora tehničkih nauka u oblasti saobraćaja.
Stručni ispit propisan za diplomiranog inžinjera saobraćaja, drumski saobraćaj, položio je 2006. godine u Beogradu, a stručni ispit za rad u organima uprave položio u Brčkom 2008. godine. Licencu predavača i ispitivača teoretske nastave iz oblasti bezbjednosti saobraćaja stekao 2007. godine.
Posjeduje licence za projektovanje, izvođenje i nadzor u oblasti saobraćaja. Imenovan je od strane Apelacionog i Osnovnog suda Brčko distrikta BiH za sudskog vještaka u oblasti saobraćaja.
Od 1996. do 2000. godine radio je u MUP-u Republike Srpske, a od 2000. do 2008. godine u policiji Brčko distrikta BiH, na raznim poslovima, od inspektora unutrašnje kontrole, zamjenika komandira i komandira policijske stanice do komandira jedinica opšte policije i saobraćajne policije u Policiji Brčko distrikta BiH. Nakon toga obavlјao razne dužnosti od kojih i zamjenika direktora „Protherm“ d.o.o. Kostajnica, te savjetnika zamjenika ministra transporta i komunikacija BiH.
Do imenovanja na dužnost VD direktora Rudnika i Termoelektrana Uglјevik bio na dužnosti direktora JU „Akademska istraživačka mreža“ Republike Srpske.
Kao spolјni saradnik Fakulteta tehničkih nauka u Novom Sadu učestvovao je u izradi nekoliko projekata iz osaobraćaja, a kao autor i koautor objavio je dvadesetak stručnih radova u stručnim časopisima i zbornicima radova.
Odbornik je u SO Lopare.
Odlukom Nadzornog odbora 20.5.2016. godine imenovan za direktora preduzeća.