Miloš Savić

ALPRO je osnovan 1977. godine,a osnivač je bio BOKSIT, koji je u tom periodu poslovao u sastavu SOUR-a Energoinvest. Izgradnja objekata i montaža opreme završeni su krajem 1982. godine, kada fabrika počinje sa proizvodnjom. U dosadašnjem poslovanju ALPRO je, u okvirima BOKSITA i Energoinvesta, više puta mijenjao status, a od 1991. godine posluje kao samostalan privredni kolektiv. Početkom 2004. državni paket akcija kupila je kompanija Alumil iz Grčke. Otkupom od privatizacionih investicionih fondova i građana ista kompanija postala je vlasnikom 61,37% akcija, a ostali akcionari su ZIF VIB Fond iz Banja Luke i to, 17,34%, Fond PIO Republike Srpske sa 9,93%, Fond za restituciju RS 4,96%, te „sitni“ akcionari sa ukupno 6,38%.  U ALPRO-u su zaposlena 143 radnika, od čega je 20 sa visokom stručnom spremom, a u saradnji sa kolegama iz Alumil-a u mogučnosti smo zadovoljiti sve zahtjeve poslovnih partnera.

Proizvodni program ALPRO-a čini velika lepeza različitih sistema profila  i to:

– sistemi prifila za vrata i prozore, sa i bez termičkog prekida,

-profili za ograde,

– sistemi profila za klizna vrata i prozore,

– sistemi profila za fasade,

– sistemi profila za pregradne zidove, te

– profili za elektro i mašinsku industrijui drugi profili po crtežima i zahtjevima kupaca, a u saradnji sa matičnom kompanijom radimo na uvođenju novih sistema profila , te unapređenju postojećih. Tehnološki proces čine četiri cjeline i to: ekstruzija, plastifikacija, anodizacija, te pogon za izradu pribora i profila sa termičkim prekidom. Postrojenja su smještena u industrijskim halama na površini od 13 500 metara kvadratnih. Uz hale za osnovna posrojenja nalaze se i hale u kojima su smješteni energetski objekti, magacini, te postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda. U pogonu ekstruzije proizvode se različiti oblici profila čija je upotreba u građevinarstvu, auto industriji, mašinstvu, elekro industriji, te profili po posebnim zahtjevima kupca. Maksimalni prečnik opisnog kruga za jednostavnije profile je 200 milimetara, sa maksimalnom dužinom od 12 metara, a standardna fabrička dužina profila je 6 i 6,5 metara. Profili koji se rade u ovom pogonu u skladu su sa standardima DIN 17611, a instalisana oprema je američkog proizvođača Farell i AjaxMagnethermic, te italijanskog proizvođača Danieli Breda i Commetal. Standardna legura od koje radimo profile je AlMgSi0,5, odnosno 6060.

U pogonu anodizacije vrši se zaštita i bojenje profila postupkom anodizacije, elektrolitskog i hemijskog bojenja. Ovim postupcima postiže se spektar nijansi od svjetlobronzane do tamnosmeđe i crne nijanse. U ovom pogonu obrađuju se profili od maksimalne dužine do 8 metara i sklopovi od aluminijskih profila čije dimenzije ne prelaze 8×0 i 8×2 metra. Profili koji su obrađeni ovim postupcima odgovaraju standardima DIN 17615. Instalirana oprema u pogonu američkog je proizvođača Warlen.

U pogonu za elektrostatsko bojenje vrši se bojenje profila nanošenjem poliester praha. Da bi se obezbijedilo kvalitetno prijanjanje plastificiranog sloja za profil, vrši se priprema profila u slkadu sa postupkom ALFI COAT 748. Plastifikacija profila radi se u skladu sa standardom RAL-RG 631. Maksimalna dužina profila koji se mogu obrađivati u ovom pogonu je 7 metara. Instalisana oprema je italijanskog proizvođača Italtechno i švajcarskog Gema.

U pogonu finalne preradevrši se izrada profila sa prekinutim termičkim mostom uz korištenje poliamidnih krutih lajsni ojačanih staklenim vlaknima. Ovako dobijeni profili omogućavaju da se njihovo bojenje vrši nakon utrljavanja. Naši profili sa termičkim mostom, po termoizolacionim osobinama, svrstavaju se u grupu najkvalitetnijih. U ovom pogonu vrši se i savijanje lukova od aluminijskih profila na osnovu crteža kupaca, kao i izrada pribora za naše sisteme profila. Oprema u ovom pogonu je italijanskih proizvođača i to FOM i 3C.

Da bismo odgovorili savremenim tržišnim kretanjima i obezbijedili ustaljen kvalitet implementirali smo sistem kvaliteta ISO 900, te ISO 14001, sistem koji tretira zaštitu i unapređenje okoline.

Bitno je istaći i to da kupcima ne nudimo samo profile, već integrisani visokokvalitetan proizvod, koji odgovara zahtjevima svih eksploatacionih uslova. Zajedno sa odjeljenjem za istraživanje i razvoj u matičnoj kompaniji Alumil, radimo na ispunjavanju zahtjeva i očekivanja kupaca, a rezultat toga je 15 certifikovanih sistema profila za arhitekturu. Naši kupci, zajedno sa nama, dio su velike kompanije Alumil, najveće industrijske grupacije za preradu aluminijuma u jugoistočnoj Evropi.

M. SAVIĆ: Kao što je već naglašeno, ALPRO je početkom 2004. godine dobio većinskog vlasnika. Od tada je u novu opremu investirano 7 500 000 KM. Najveći dio, oko 5 500 000 uloženo je u opremu presaonice, a glavni dio investicija realizovan je tokom 2007. i 2008. godine. Ekonomska kriza, koja je počela krajem 2008. godine, značajno je smanjila investicije, tako da smo tokom 2010. godine u opremu uložili samo 315 000 KM. U dosadašnjem periodu ove godine investiranje u opremu iznosi 190 000 KM. Kriza u BiH, prema ličnim predviđanjima, potrajat će do kraja naredne godine jer država nema nikakvu strategiju za oživnjavanje privrede, a fiskalni pritisak je sve veći. Ovakva situacija smanjuje konkurentnost privrede, čega ni ALPRO  nije pošteđen, zbog čega su investicioni planovi u nove proizvodne linije u ekstruziji i površinskoj zaštiti odloženi dok uslovi privređivanja ne budu povoljniji.

Prodaja proizvoda tokom prošle godine iznosila je 2 104 000 kilograma, od čega 1 174 000 kilograma izvoza, a obzirom da je su potrebe bh. tržišta mnogo manje od četiri presanioce u Bosni i Hercegovini, prinuđeni smo proizvode plasirati na ino tržište. Izvoz profila vrši se uz jaku konkurenciju proizvođača iz Italije, Njemačke, Turske i drugih država, a u takvim okolnostima tokom prošle godine ostvaren je prihod od 16 334 000 KM, što je za 6 % više od prihoda ostvarenog u 2009. godini. Od ukupno ostvarenog prihoda 52% ili 8 457 000 KM realizovano je izvoznim poslovnim aranžmanima, od čega najvećim dijelom u Srbiju, Makedoniju, Hrvatsku i Crnu Goru. Rezultat poslovanje tokom prošle godine je gubitak u iznosu od 21 995 KM, što je rezultat ekonomske krize, koja pored smanjenja tražnje utiče na povećanu nelikvidnost, te smanjenje razlike kupovne sijene aluminijuma i cijene profila kao gotovog proizvoda. Istovremeno, i pored teških uslova privređivanja u toku prošle godine uspjeli smo redovno izmirivati obaveze prema bankama i dobavljačima, obaveze za poreze i doprinose, sa redovnom prosječnom platom u iznosu od 780,00 KM.

M. SAVIĆ: Razvojni planovi za naredni period vezani su za planove matične kompanije koja ima proizvodne kapacitete u nekoliko država u regionu. Kod ocjene lokacija za izgradnju novih kapaciteta procjenjuju se prednosti i nedostatci investiranja u neku državu, a  stim u vezi i ALPRO i grad Vlasenica imaju niz prednosti za investiranje kao što je obezbijeđeno zemljište, izgrađena infrastruktura i energetski objekti, stručna i iskusna radna snaga i drugi ništa manje važni elementi. Međutim, kada generalno posmatramo Bosnu i Hercegovinu kao destinaciju za potencijalno investiranje evidentnan je niz neriješenih pitanja od kojih su najznačajnija:

– loš imidž države,

– nisu provedene reforme penzionog i zdravstvenog sistema, te socijalna reforma,

– nije efikasan sudski sistem kod naplate potraživanja,

– socijalni problemi na teretu su preduzeća,

– Savez sindikata, koji se ponaša kao partner Vladi i radnicima, a protiv poslodavaca, često direktno utiče na invstitore da razmisle o investiranju,

– fiskalni pritisak na privredu se povećava, umjesto da dobije olakšavajuće mjere,

– nije potpisan sporazum o bescarinskoj trgovini s Rusijom,

– ne postoje jake trgovačke firme koje bi istraživale i dijelom finansirale nastup na ino tržištu,

– stimulacije za izvoznike su jako male i netransparentne.

Planovi za investiciono ulaganje postoje i odnose se na tri sergmenta i to:

– novi kapacitet u presovanju, odnosno ekstruziji profila,

– pogon za površinsku zaštitu aluminija, te

– savremeni skladišni prostor.

Ekonomska kriza sa kojom je suočena globalna ekonomija, odgodila je planove za naredne godine, čijom realizacijom će ALPRO u većoj mjeri učvrstiti tržišnu poziciju i biti još značajnji činilac kompanije Alumil.